Се залагаме за зголемување на свеста за местото и улогата на математиката во науките, технологијата, наставата, природата и културата.
СТУДИРАЈ НА ИНСТИТУТОТ ЗА МАТЕМАТИКА!
Математичарите се издвојуваат со аналитичкиот начин на расудување, желбата за решавање на проблеми, практичноста и егзактноста. Биди МАТЕМАТИЧАР ! Биди дел од тимот кој ги поставува новите стандарди на современиот начин на живеење! Студирај на Институтот за математика!
ОД НАЈНОВИТЕ СОДРЖИНИ ВИ ПРЕПОРАЧУВАМЕ ДА ПРОЧИТАТЕ ЗА ...
|
СТАТИИ (НАУКА)
Одлучувањето на младата популација во доменот на личните финансии: повеќекритериумски пристап (PDF)
30 јуни 2021 
Повеќекритериумското одлучување забележува огромна примена во последните неколку децении, во донесувањето одлуки во секојдневниот живот, но и во голем број други области: бизнис, образование, политика, медицина, животна средина, енергетика, спорт и др. Во процесот на одлучување во доменот на личните финансии постојат конфликтни критериуми при избирање на соодветната финансиска опција, особено кога се има предвид односот ризик – принос. Идеалната комбинација би била остварување на високи приноси, истовремено минимизирајќи ги ризиците, иако, во реалноста, средствата што имaат потенцијал да остварат високи приноси, обично носат и високи ризици. При одлучувањето во ситуации од секојдневниот живот, луѓето вообичаено донесуваат одлуки врз основа на интуиција. Од друга страна, за посложени проблеми, особено за оние што вклучуваат финансиска компонента, важно е проблемот да се структурира и да се вклучат повеќе критериуми во анализата.
Труд објавен во Математички омнибус 9 (2020). Користење на матрична факторизација во системи за препорачување (PDF)
29 јуни 2021 
Под систем за препорачување се подразбира систем кој тежи да ја предвиди оцената или преферирањето на одреден објект од страна на специфичен корисник. Последните години ваков тип системи се неизбежен дел од платформите кои се трудат да го погодат вкусот на своите корисници и да им ги понудат оние производи или содржини кои ним најмногу би им се допаднале. Најпознат пример за ваков систем е платформата Нетфликс (Netflix) која врши селекција на филмови и серии кои би им се допаднале на нивните корисници. Ваквите системи добија најголема популарност кога оваа компанија го објави познатиот натпревар “The Netflix Prize”, во кој понудија еден милион долари на оној кој ќе го подобри постоечкиот систем за препораки за 10%. Во овој труд е анализирано решението кое победи на натпреварот, кое се базира на факторизација на матрици, односно запишување на матрицата од веќе дадени оцени, како производ од две други матрици.
Труд објавен во Математички омнибус 9 (2020). |
СТАТИИ (НАСТАВА)
Критериуми за избор и начини на комбинирање дигитални и аналогни ресурси во наставата по математика (PDF)
28 јуни 2021 
Како и другите традиционални алатки кои се карактеристични за наставата по математика, на пример линијар и шестар, така и дигиталните технологии имаат значајна улога во нејзината реализација. Валидноста за примена на иновативни дигитални технологии во наставата по математика не се состои во замена или во исфрлање на
традиционалните алатки, туку напротив, во нивно дополнување и отворање на нови можности за учениците. Сепак, бројноста и разновидноста на дигиталните алатки кои се слободно достапни на интернет може да предизвика збунетост или потешкотии при нивниот правилен избор. Кои дигитални алатки имаат доволно квалитет, во што точно се состои нивниот квалитет, како да се комбинираат неколку алатки за време на еден наставен час, итн. се само дел од прашањата кои заслужуваат научно-истражувачко внимание и темелен пристап. Труд објавен во Математички омнибус 10 (2021). Некои недостатоци во учебниците по математика за основно образование по адаптираната наставна програма од 2015 и 2016 година за темата броеви (PDF)
26 јуни 2021 
За еден ученик да ја засака математиката и да ја работи во понатамошното образование, потребно е да има добар темел кој се гради во основното образование. Во градењето на овој темел, покрај талентот на поединицот огромна улога имаат наставникот и учебникот. Наставникот како стручен кадар има задача соодветната наставна материја прецизно да ја пренесе на наједноставен и прифатлив начин на учениците. Но, бидејќи секој ученик различно го прима пренесувањето од наставникот, многу е важно и учебникот да биде добар, концизен, јасен и секако адаптиран на нивото на самите ученици. Како резултат на недостатоци во некои од учебниците, се појавуваат одредени дилеми и збунетост кај голем дел од учениците, па дури и кај оние кои се талентирани за математика. Кај дел од нив, тие се провлекуваат и во понатамошното нивно образование.
Труд објавен во Математички омнибус 10 (2021). |
АКТИВНОСТИ
ПОИМ известува: Студентите-математичари на Студентската конференција на младите уметници и научници, СКУН 2020
23 март 2021
Есента 2020 година, поточно на 13 и 14 октомври, како резултат на организацијата на Факултетските студентски собранија при Природно-математичкиот факултет, Технолошко-металуршкиот факултет и Факултетот за ликовни уметности од Скопје, се организира студентската конференција на младите уметници и научници СКУН. Оваа конференција беше организирана преку средства за електронска комуникација, поточно преку платформата Zoom. Се потврдува дека ова е првата конференција од мултидисциплинарен карактер која има за цел да ги спои науките и областите кои ги негуваат овие факултети. повеќе...
23 март 2021
Есента 2020 година, поточно на 13 и 14 октомври, како резултат на организацијата на Факултетските студентски собранија при Природно-математичкиот факултет, Технолошко-металуршкиот факултет и Факултетот за ликовни уметности од Скопје, се организира студентската конференција на младите уметници и научници СКУН. Оваа конференција беше организирана преку средства за електронска комуникација, поточно преку платформата Zoom. Се потврдува дека ова е првата конференција од мултидисциплинарен карактер која има за цел да ги спои науките и областите кои ги негуваат овие факултети. повеќе...
ПОИМ известува: Петти семинар „Математика и примени“ 5-6 март 2021
15 март 2021
Институтот за математика при Природно-математичкиот факултет во Скопје пет години по ред го организира семинарот „Математика и примени“. Првиот семинар се одржа во 2016 година во чест на јубилејот „70 години од постоењето на Институтот за математика и Природно-математичкиот факултет“. Оваа година, Петтиот семинар „Математика и примени“, заради пандемијата од COVID-19, се одржа онлајн на платформата Microsoft Teams на 5-6 март 2021, а истовремено имаше стриминг и на You Tube каналот Institut za matematika PMF - YouTube. На семинарот беа одржани 36 предавања и тоа: 16 научно-популарни и 20 за наставата по математика. Беа регистрирани околу 350 учесници. повеќе...
15 март 2021
Институтот за математика при Природно-математичкиот факултет во Скопје пет години по ред го организира семинарот „Математика и примени“. Првиот семинар се одржа во 2016 година во чест на јубилејот „70 години од постоењето на Институтот за математика и Природно-математичкиот факултет“. Оваа година, Петтиот семинар „Математика и примени“, заради пандемијата од COVID-19, се одржа онлајн на платформата Microsoft Teams на 5-6 март 2021, а истовремено имаше стриминг и на You Tube каналот Institut za matematika PMF - YouTube. На семинарот беа одржани 36 предавања и тоа: 16 научно-популарни и 20 за наставата по математика. Беа регистрирани околу 350 учесници. повеќе...
ЗАБАВА
|
„Кој ги ставил сите математички книги во делот за хорор?“
|
„Добивме корелација меѓу да се подседува мачка и да се биде погоден од гром.“
|
Буу...
|
ПОИМ СПОДЕЛУВА, СПОДЕЛЕТЕ И ВИЕ ...
17.06.2021 Бесконечноста на прв поглед и Различни видови бесконечности
Две интересни статии за бесконечноста напишани на едноставен јазик, разбирливи за секого. Како да разбереме нешто што нема почеток и нема крај? Таа не е број. Толку е голема што практично е неопислива. Обидите да се опише секогаш завршуваат со нешто што е помало од неа.
https://tomrocksmaths.com/2020/08/03/infinity-at-first-glance-perhaps-a-stare/
https://tomrocksmaths.com/2020/08/06/different-sizes-of-infinities/
Две интересни статии за бесконечноста напишани на едноставен јазик, разбирливи за секого. Како да разбереме нешто што нема почеток и нема крај? Таа не е број. Толку е голема што практично е неопислива. Обидите да се опише секогаш завршуваат со нешто што е помало од неа.
https://tomrocksmaths.com/2020/08/03/infinity-at-first-glance-perhaps-a-stare/
https://tomrocksmaths.com/2020/08/06/different-sizes-of-infinities/
28.05.2021 Важноста на соработката: Математичарите ја објаснуваат важноста на соработката и репутацијата (The emergence of cooperation: Team mathematically describes importance of cooperation and reputation)
Математичко објаснување на девизата „прави добро и со добро ќе ти се врати“. Според математичката дисциплина Теорија на игри, директниот реципротитет (користењето на сопственото искуство) и индиректниот реципроцитет (користењето на искуството од другите и репутацијата) се клучните механизими за развојот на соработката
https://phys.org/news/2021-05-emergence-cooperation-team-mathematically-importance.html
Математичко објаснување на девизата „прави добро и со добро ќе ти се врати“. Според математичката дисциплина Теорија на игри, директниот реципротитет (користењето на сопственото искуство) и индиректниот реципроцитет (користењето на искуството од другите и репутацијата) се клучните механизими за развојот на соработката
https://phys.org/news/2021-05-emergence-cooperation-team-mathematically-importance.html
17.05.2021 Излегоа од печат книгите со трудови од Четвртиот семинар „Математика и примени“
Почитувани,
Ве известуваме дека излегоа од печат најновите книги од едицијата Математички омнибус: Книга 7 со Научно-популарни трудови од Четвртиот семинар „Математика и примени“ (13-14 декември 2019) и Книга 8 со Трудови за наставата по математика од Четвртиот семинар „Математика и примени“ (13-14 декември 2019).
Како и до сега, во знак на соработка, примероци од овие книги ќе бидат пратени во библиотеките на факултетите, средните училишта и дел од основните училишта во државава.Ја користиме оваа прилика да им се заблагодариме на авторите и рецензентите за одличната соработка за време на изработката на овие книги! Во тек е уредувањето на книгите со тудови произлезени од предавањата на Петтиот семинар „Математика и примени“ што се одржа на 5-6 март 2021.
Од Уредниците на Математички омнибус
Почитувани,
Ве известуваме дека излегоа од печат најновите книги од едицијата Математички омнибус: Книга 7 со Научно-популарни трудови од Четвртиот семинар „Математика и примени“ (13-14 декември 2019) и Книга 8 со Трудови за наставата по математика од Четвртиот семинар „Математика и примени“ (13-14 декември 2019).
Како и до сега, во знак на соработка, примероци од овие книги ќе бидат пратени во библиотеките на факултетите, средните училишта и дел од основните училишта во државава.Ја користиме оваа прилика да им се заблагодариме на авторите и рецензентите за одличната соработка за време на изработката на овие книги! Во тек е уредувањето на книгите со тудови произлезени од предавањата на Петтиот семинар „Математика и примени“ што се одржа на 5-6 март 2021.
Од Уредниците на Математички омнибус
17.12.2020 Книги со трудови од Четвртиот семинар „Математика и примени“
Ве известуваме дека книгите со трудови од Четвртиот семинар „Математика и примени“ кој се одржа во декември 2019 година се публикувани. Кон нив може да пристапите преку следните линкови:
Книга 7 - Научно-популарни трудови од Четвртиот семинар „Математика и примени“ http://im-pmf.weebly.com/matematicki-omnibus-kniga-7.html
Книга 8 - Трудови за наставата по математика од Четвртиот семинар „Математика и примени“ http://im-pmf.weebly.com/matematicki-omnibus-kniga-8.html
На авторите на трудовите и рецензентите на книгите им благодариме за високата професионалност. Нивната несебична соработка е најмногу заслужна за сегашниот изглед на книгите.
Оваа учебна 2020/2021 година, Петтиот семинар „Математика и примени“ се планира да се одржи во март 2021 година. За сите понатамошни информации за Петтиот семинар следете ги објавите на страницата на семинарите „Математика и примени“ http://im-pmf.weebly.com/seminar-matematika-i-primeni.html
Со почит, Проф. д-р Ирена Стојковска и Проф. д-р Весна Целакоска-Јорданова,
Координатори на Семинарот и Уредници на едицијата Математички омнибус
Ве известуваме дека книгите со трудови од Четвртиот семинар „Математика и примени“ кој се одржа во декември 2019 година се публикувани. Кон нив може да пристапите преку следните линкови:
Книга 7 - Научно-популарни трудови од Четвртиот семинар „Математика и примени“ http://im-pmf.weebly.com/matematicki-omnibus-kniga-7.html
Книга 8 - Трудови за наставата по математика од Четвртиот семинар „Математика и примени“ http://im-pmf.weebly.com/matematicki-omnibus-kniga-8.html
На авторите на трудовите и рецензентите на книгите им благодариме за високата професионалност. Нивната несебична соработка е најмногу заслужна за сегашниот изглед на книгите.
Оваа учебна 2020/2021 година, Петтиот семинар „Математика и примени“ се планира да се одржи во март 2021 година. За сите понатамошни информации за Петтиот семинар следете ги објавите на страницата на семинарите „Математика и примени“ http://im-pmf.weebly.com/seminar-matematika-i-primeni.html
Со почит, Проф. д-р Ирена Стојковска и Проф. д-р Весна Целакоска-Јорданова,
Координатори на Семинарот и Уредници на едицијата Математички омнибус
4.9.2020 Математичарите го откриja совршениот начин на множење
Пред четири илјади години, Вавилонците го откриле денешниот начин на множење. Минатата година, на 18 март, двајца истражувачи го опишаа најбрзиот метод некогаш откриен за множење на два многу големи броеви. Трудот претставува кулминација на долготрајно истражување за да се најде најефикасна постапка за извршување на една од најосновните операции во математиката. „Секој смета дека во основа методот што го учиш на училиште е најдобриот, но всушност тоа е активна област на истражување.“ Повеќе...
Пред четири илјади години, Вавилонците го откриле денешниот начин на множење. Минатата година, на 18 март, двајца истражувачи го опишаа најбрзиот метод некогаш откриен за множење на два многу големи броеви. Трудот претставува кулминација на долготрајно истражување за да се најде најефикасна постапка за извршување на една од најосновните операции во математиката. „Секој смета дека во основа методот што го учиш на училиште е најдобриот, но всушност тоа е активна област на истражување.“ Повеќе...
2.9.2020, Голбаховата хипотеза: лесна, но тешка
Често пати, во математиката, проблемите што лесно се искажуваат се покажуваат кско исклучително тешки за решавање. Пред двесте седумдесет и пет години, Голдбах му напишал писмо на славниот швајцарски математичар Леонард Ојлер со следнава едноставна реченица: Секој парен број поголем од 2 може да се изрази како збир од два прости броеви“. За што се работи и можете да прочитате овде, но и да се потсетите на една од нашите први статии „Прочитајте математички трилер“.
Често пати, во математиката, проблемите што лесно се искажуваат се покажуваат кско исклучително тешки за решавање. Пред двесте седумдесет и пет години, Голдбах му напишал писмо на славниот швајцарски математичар Леонард Ојлер со следнава едноставна реченица: Секој парен број поголем од 2 може да се изрази како збир од два прости броеви“. За што се работи и можете да прочитате овде, но и да се потсетите на една од нашите први статии „Прочитајте математички трилер“.
ПОИМ АНКЕТИАктуелни ПОИМ анкети:
Поминати ПОИМ анкети:
|
РЕКЛЕ ЗА ...Математиката не е машина со која се пишуваат дефиниции, теореми и докази, и се даваат примери. Таа е многу поинтересна од тоа. - Karen Uhlenbeck, првата жена добитник на Абелова награда (2019) |
ПОИМ ИНФОРМИРА
|
Во неодамна отворената Книжарница на МАНУ, која е сместена во зградата на МАНУ (на приземје), може да се набави изданието на „Англиско-македонскиот речник на математички термини“ од авторите Наум Целакоски, Весна Целакоска-Јорданова и Емилија Целакоска, по цена од 630 денари. Книжарницата е отворена за посетители секој работен ден од 11 до 13 часот.
Речникот содржи преводи од англиски на македонски јазик на повеќе од 13000 математички термини. Наменет е за математичари, инженери, студенти по математика, студенти на технички и на други факултети, како и за наставници и ученици што се упатени да се служат со математичка литература на англиски јазик. Извадок од Речникот (pdf) |
ПОИМ иницијатива:
База на македонски интернет страници за математика
|
ПОИМ иницира креирање база на македонски интернет страници за математика (интернет сајтови, блогови, Facebook страници, Facebook групи, YouTube канали). Се надеваме дека на овој начин ќе помогнеме за полесно совладување на математичките знаења, нивно утврдување, дополнување, проширување или продлабочување. Воедно ПОИМ сака да го поттикне креирањето и уредувањето на македонски интернет страници за математика со цел да придонесе за популаризација на математиката меѓу младите и пошироката јавност во Македонија.
|
