Се залагаме за зголемување на свеста за местото и улогата на математиката во науките, технологијата, наставата, природата и културата.
СТУДИРАЈ НА ИНСТИТУТОТ ЗА МАТЕМАТИКА!
Математичарите се издвојуваат со аналитичкиот начин на расудување, желбата за решавање на проблеми, практичноста и егзактноста. Биди МАТЕМАТИЧАР ! Биди дел од тимот кој ги поставува новите стандарди на современиот начин на живеење! Студирај на Институтот за математика!
ОД НАЈНОВИТЕ СОДРЖИНИ ВИ ПРЕПОРАЧУВАМЕ ДА ПРОЧИТАТЕ ЗА ...
|
СТАТИИ (НАУКА)
Формални граматики и нивна примена во дизајн на програмски јазици (PDF)
4 август 2020 
Формалните граматики несомнено претставуваат револуционен изум кој довел до развој на компјутерските науки, посебно развојот на програмските јазици како средство за комуникација помеѓу човекот и машината. Овој труд ја прикажува логичката страна, односно математичкиот концепт, за конструкција на една таква граматика. Разработката е направена преку илустрација на градењето на една од најосновните граматики, граматиката за формирање на правилни математички изрази, која е подмножество на секоја граматика за програмски јазик.
Труд објавен во Математички омнибус 7 (2020). Игрите Еренфојт-Фрајсе: за логичките искази и строгите докази (PDF)
14 јули 2020 
Теоријата на игри е полна со длабоки загатки, кои се извор на чести несогласувања околу предложените решенија. Игрите Еренфојт – Фрајсе се меѓу малкуте методи кои може да се применат кај конечните структури, а со тоа и во многубројни проблеми од компјутерската наука. Нивната примена е погодна и транспарентна кај релациони структури со унарни и бинарни релации, како што се графовите, линеарните и делумните подредувања, кои доминираат во многу области од компјутерската наука. Овие игри може да бидат интересни и за љубителите на креативни, но ригорозни математички докази.
Труд објавен во Математички омнибус 7 (2020). |
СТАТИИ (НАСТАВА)
|
АКТИВНОСТИ
Четврти семинар „Математика и примени“, 13-14 декември 2019
27 декември 2019 Институтот за математика при Природно-математичкиот факултет во Скопје веќе четири години по ред ги организира семинарите „Математика и примени“. Четвртиот семинар се одржа на 13 и 14 декември 2019 година. Неговата главна цел е промовирање на математичките науки меѓу младите и пошироката јавност преку збир од научно-популарни предавања и предавања за наставата по математика. На семинарот беа одржани 19 предавања, а присуствуваа околу 200 наставници и 100 студенти и средношколци. повеќе... |
НОЕМВРИ - МЕСЕЦ НА НАУКАТА 2019
3 декември 2019 Во текот на месец ноември 2019 година на Природно-математичкиот факултет по четврти пат се одржа манифестацијата за популаризација на математиката и природните науки „Ноември - Месец на науката“ 2019 на која математичарите учествуваа со предавања, работилници и натпревари во експерименти/презентации по математика. Беа презенитари вкупно 43 проекти, а најуспешните беа и наградени. повеќе... |
ЗАБАВА
|
„Кој ги ставил сите математички книги во делот за хорор?“
|
„Добивме корелација меѓу да се подседува мачка и да се биде погоден од гром.“
|
Буу...
|
ПОИМ СПОДЕЛУВА, СПОДЕЛЕТЕ И ВИЕ ...
7.7.2020, Најголемиот математичар кој никогаш не постоел
Погледнете го овој интересен цртан филм за Николас Бурбаки (изговор на француски: [nikɔla buʁbaki]). Тоа е псевдоним за група математичари која првично имала намера да подготви нов учебник за анализа. По извесно време, проектот прераснал во голема серија учебници објавени под името Бурбаки, со цел да се проучува модерната математика. Серијата е позната како Éléments de mathématique (Елементи на математика) и е централна работа на групата. Темите што се разгледуваат вклучуваат: теорија на множества, апстрактна алгебра, топологија, анализа, Лиеви групи и Лиеви алгебри. Повеќе...
Погледнете го овој интересен цртан филм за Николас Бурбаки (изговор на француски: [nikɔla buʁbaki]). Тоа е псевдоним за група математичари која првично имала намера да подготви нов учебник за анализа. По извесно време, проектот прераснал во голема серија учебници објавени под името Бурбаки, со цел да се проучува модерната математика. Серијата е позната како Éléments de mathématique (Елементи на математика) и е централна работа на групата. Темите што се разгледуваат вклучуваат: теорија на множества, апстрактна алгебра, топологија, анализа, Лиеви групи и Лиеви алгебри. Повеќе...
29.5.2020, Решавај ги проблемите како математичар
Има едно прашање што го слушате во средните училишта низ целиот свет, прашање што покажува како уште еден ученик сака да се откаже од математика еднаш засекогаш: „Зошто воопшто учиме нешто што никогаш нема да го користиме во реалниот живот?“ Одговорот може да биде ваков: „Часовите по математика не треба да ве учат на формули. Математиката треба да ве научи да размислувате.“ Ова е одговор со кој можам сесрдно да се согласам, но е и еден од оние со кои тешко може да се посочи на што точно мислиме. Како математиката „ве учи да размислувате?“ ни раскажува Richard Dancsi. Повеќе...
Има едно прашање што го слушате во средните училишта низ целиот свет, прашање што покажува како уште еден ученик сака да се откаже од математика еднаш засекогаш: „Зошто воопшто учиме нешто што никогаш нема да го користиме во реалниот живот?“ Одговорот може да биде ваков: „Часовите по математика не треба да ве учат на формули. Математиката треба да ве научи да размислувате.“ Ова е одговор со кој можам сесрдно да се согласам, но е и еден од оние со кои тешко може да се посочи на што точно мислиме. Како математиката „ве учи да размислувате?“ ни раскажува Richard Dancsi. Повеќе...
27 април 2020, Во спомен на Џон Хортон Конвеј
Џон Хортон Конвеј (John Horton Conway, 26.12.1937'11.4.2020), почина на 82-годишна возраст по заразувањето со Ковид-19. Тој беше еден од најплодните и харизматични британски математичари од XX век, активен во многу гранки на математиката: теорија на групи, теорија за кодирање, геометрија, теорија на броеви и квадратни форми, како и во рекреативната математика. Иако сметал дека тоа е едно од неговите помали достигнувања, тој е најпознат по неговиот изум Игра на животот кон крајот на 60-тите години од XX век.. Повеќе...
Џон Хортон Конвеј (John Horton Conway, 26.12.1937'11.4.2020), почина на 82-годишна возраст по заразувањето со Ковид-19. Тој беше еден од најплодните и харизматични британски математичари од XX век, активен во многу гранки на математиката: теорија на групи, теорија за кодирање, геометрија, теорија на броеви и квадратни форми, како и во рекреативната математика. Иако сметал дека тоа е едно од неговите помали достигнувања, тој е најпознат по неговиот изум Игра на животот кон крајот на 60-тите години од XX век.. Повеќе...
24 јануари 2020, Како геометријата, податоците и соседите ги предвидуваат вашите омилени филмови (How geometry, Data and Neighbors can predict your favorite movies)
Компаниите како што е, на пример, Netflix, „гледаат“ што гледате и ги анализаат тие податоци. Притоа тие создаваат мерења на вашиот интерес кон комедиите, романсите, документарците и другите видови филмови. За таа цел, кој е најблизу до кого според интересите, е клучно во разбирањето, класифицирањето и анализирањето на комплексни збирки на податоци. И сето тоа започнува со неколку едноставни идеи развиени во средношколската геометрија.
Компаниите како што е, на пример, Netflix, „гледаат“ што гледате и ги анализаат тие податоци. Притоа тие создаваат мерења на вашиот интерес кон комедиите, романсите, документарците и другите видови филмови. За таа цел, кој е најблизу до кого според интересите, е клучно во разбирањето, класифицирањето и анализирањето на комплексни збирки на податоци. И сето тоа започнува со неколку едноставни идеи развиени во средношколската геометрија.
23 јануари 2020, Како Аристотел го создал компјутерот (How Aristotle Created the Computer)
Убава историска статија којашто историјата на компјутерите ја прикажува како историја на идеи, главно идеи што произлегле од математичката логика, особено од работите на Џорџ Бул и Готлоб Фреге, кои биле инспирирани од сонот на Лајбниц за универзален „појмовен јазик“ и античкиот логички систем на Аристотел. Тука се спомнуваат успесите и неуспесите на многу математичари: Расел и Вајтхед, Тјуринг, Фон Нојман, Шенон и многу други...
https://www.theatlantic.com/technology/archive/2017/03/aristotle-computer/518697/
Убава историска статија којашто историјата на компјутерите ја прикажува како историја на идеи, главно идеи што произлегле од математичката логика, особено од работите на Џорџ Бул и Готлоб Фреге, кои биле инспирирани од сонот на Лајбниц за универзален „појмовен јазик“ и античкиот логички систем на Аристотел. Тука се спомнуваат успесите и неуспесите на многу математичари: Расел и Вајтхед, Тјуринг, Фон Нојман, Шенон и многу други...
https://www.theatlantic.com/technology/archive/2017/03/aristotle-computer/518697/
22 јануари 2020, Со загатки во потрага по перфектна случајност (The Puzzling Search for Perfect Randomness)
Tри задачи во врска со перфектна случајност: 1. Случајни комбинации; 2. Од случајност до ред во сложувалките; 3. Дали е можна перфектна случајност?
Колумнистот на Quantamagazine нуди награда за најинтересно и најкреативно решение на овие задачи.
https://www.quantamagazine.org/the-puzzling-search-for-perfect-randomness-20190820/
Tри задачи во врска со перфектна случајност: 1. Случајни комбинации; 2. Од случајност до ред во сложувалките; 3. Дали е можна перфектна случајност?
Колумнистот на Quantamagazine нуди награда за најинтересно и најкреативно решение на овие задачи.
https://www.quantamagazine.org/the-puzzling-search-for-perfect-randomness-20190820/
ПОИМ АНКЕТИАктуелни ПОИМ анкети:
Поминати ПОИМ анкети:
|
РЕКЛЕ ЗА ...Математиката не е машина со која се пишуваат дефиниции, теореми и докази, и се даваат примери. Таа е многу поинтересна од тоа. - Karen Uhlenbeck, првата жена добитник на Абелова награда (2019) |
ПОИМ ИНФОРМИРА
|
Во неодамна отворената Книжарница на МАНУ, која е сместена во зградата на МАНУ (на приземје), може да се набави изданието на „Англиско-македонскиот речник на математички термини“ од авторите Наум Целакоски, Весна Целакоска-Јорданова и Емилија Целакоска, по цена од 630 денари. Книжарницата е отворена за посетители секој работен ден од 11 до 13 часот.
Речникот содржи преводи од англиски на македонски јазик на повеќе од 13000 математички термини. Наменет е за математичари, инженери, студенти по математика, студенти на технички и на други факултети, како и за наставници и ученици што се упатени да се служат со математичка литература на англиски јазик. Извадок од Речникот (pdf) |
ПОИМ иницијатива:
База на македонски интернет страници за математика
|
ПОИМ иницира креирање база на македонски интернет страници за математика (интернет сајтови, блогови, Facebook страници, Facebook групи, YouTube канали). Се надеваме дека на овој начин ќе помогнеме за полесно совладување на математичките знаења, нивно утврдување, дополнување, проширување или продлабочување. Воедно ПОИМ сака да го поттикне креирањето и уредувањето на македонски интернет страници за математика со цел да придонесе за популаризација на математиката меѓу младите и пошироката јавност во Македонија.
|
