ПОИМ СПОДЕЛУВА ...Се залагаме за зголемување на свеста за местото и улогата на математиката во науките, технологијата, наставата, природата и културата.
|
4 / 5

7.7.2020, Најголемиот математичар кој никогаш не постоел
Погледнете го овој интересен цртан филм за Николас Бурбаки (изговор на француски: [nikɔla buʁbaki]). Тоа е псевдоним за група математичари која првично имала намера да подготви нов учебник за анализа. По извесно време, проектот прераснал во голема серија учебници објавени под името Бурбаки, со цел да се проучува модерната математика. Серијата е позната како Éléments de mathématique (Елементи на математика) и е централна работа на групата. Темите што се разгледуваат вклучуваат: теорија на множества, апстрактна алгебра, топологија, анализа, Лиеви групи и Лиеви алгебри. Повеќе...
Погледнете го овој интересен цртан филм за Николас Бурбаки (изговор на француски: [nikɔla buʁbaki]). Тоа е псевдоним за група математичари која првично имала намера да подготви нов учебник за анализа. По извесно време, проектот прераснал во голема серија учебници објавени под името Бурбаки, со цел да се проучува модерната математика. Серијата е позната како Éléments de mathématique (Елементи на математика) и е централна работа на групата. Темите што се разгледуваат вклучуваат: теорија на множества, апстрактна алгебра, топологија, анализа, Лиеви групи и Лиеви алгебри. Повеќе...

29.5.2020, Решавај ги проблемите како математичар
Има едно прашање што го слушате во средните училишта низ целиот свет, прашање што покажува како уште еден ученик сака да се откаже од математика еднаш засекогаш: „Зошто воопшто учиме нешто што никогаш нема да го користиме во реалниот живот?“ Одговорот може да биде ваков: „Часовите по математика не треба да ве учат на формули. Математиката треба да ве научи да размислувате.“ Ова е одговор со кој можам сесрдно да се согласам, но е и еден од оние со кои тешко може да се посочи на што точно мислиме. Како математиката „ве учи да размислувате?“ ни раскажува Richard Dancsi. Повеќе...
Има едно прашање што го слушате во средните училишта низ целиот свет, прашање што покажува како уште еден ученик сака да се откаже од математика еднаш засекогаш: „Зошто воопшто учиме нешто што никогаш нема да го користиме во реалниот живот?“ Одговорот може да биде ваков: „Часовите по математика не треба да ве учат на формули. Математиката треба да ве научи да размислувате.“ Ова е одговор со кој можам сесрдно да се согласам, но е и еден од оние со кои тешко може да се посочи на што точно мислиме. Како математиката „ве учи да размислувате?“ ни раскажува Richard Dancsi. Повеќе...

27 април 2020, Во спомен на Џон Хортон Конвеј
Џон Хортон Конвеј (John Horton Conway, 26.12.1937'11.4.2020), почина на 82-годишна возраст по заразувањето со Ковид-19. Тој беше еден од најплодните и харизматични британски математичари од XX век, активен во многу гранки на математиката: теорија на групи, теорија за кодирање, геометрија, теорија на броеви и квадратни форми, како и во рекреативната математика. Иако сметаше дека тоа е едно од неговите помали достигнувања, тој е најпознат по неговиот изум Игра на животот кон крајот на 60-тите години од XX век.. Повеќе...
Џон Хортон Конвеј (John Horton Conway, 26.12.1937'11.4.2020), почина на 82-годишна возраст по заразувањето со Ковид-19. Тој беше еден од најплодните и харизматични британски математичари од XX век, активен во многу гранки на математиката: теорија на групи, теорија за кодирање, геометрија, теорија на броеви и квадратни форми, како и во рекреативната математика. Иако сметаше дека тоа е едно од неговите помали достигнувања, тој е најпознат по неговиот изум Игра на животот кон крајот на 60-тите години од XX век.. Повеќе...

24 јануари 2020, Како геометријата, податоците и соседите ги предвидуваат вашите омилени филмови (How geometry, Data and Neighbors can predict your favorite movies)
Компаниите како што е, на пример, Netflix, „гледаат“ што гледате и ги анализаат тие податоци. Притоа тие создаваат мерења на вашиот интерес кон комедиите, романсите, документарците и другите видови филмови. За таа цел, кој е најблизу до кого според интересите, е клучно во разбирањето, класифицирањето и анализирањето на комплексни збирки на податоци. И сето тоа започнува со неколку едноставни идеи развиени во средношколската геометрија. Повеќе...
Компаниите како што е, на пример, Netflix, „гледаат“ што гледате и ги анализаат тие податоци. Притоа тие создаваат мерења на вашиот интерес кон комедиите, романсите, документарците и другите видови филмови. За таа цел, кој е најблизу до кого според интересите, е клучно во разбирањето, класифицирањето и анализирањето на комплексни збирки на податоци. И сето тоа започнува со неколку едноставни идеи развиени во средношколската геометрија. Повеќе...

23 јануари 2020, Како Аристотел го создал компјутерот (How Aristotle Created the Computer)
Убава историска статија којашто историјата на компјутерите ја прикажува како историја на идеи, главно идеи што произлегле од математичката логика, особено од работите на Џорџ Бул и Готлоб Фреге, кои биле инспирирани од сонот на Лајбниц за универзален „појмовен јазик“ и античкиот логички систем на Аристотел. Тука се спомнуваат успесите и неуспесите на многу математичари: Расел и Вајтхед, Тјуринг, Фон Нојман, Шенон и многу други...
https://www.theatlantic.com/technology/archive/2017/03/aristotle-computer/518697/
Убава историска статија којашто историјата на компјутерите ја прикажува како историја на идеи, главно идеи што произлегле од математичката логика, особено од работите на Џорџ Бул и Готлоб Фреге, кои биле инспирирани од сонот на Лајбниц за универзален „појмовен јазик“ и античкиот логички систем на Аристотел. Тука се спомнуваат успесите и неуспесите на многу математичари: Расел и Вајтхед, Тјуринг, Фон Нојман, Шенон и многу други...
https://www.theatlantic.com/technology/archive/2017/03/aristotle-computer/518697/

22 јануари 2020, Со загатки во потрага по перфектна случајност (The Puzzling Search for Perfect Randomness)
Tри задачи во врска со перфектна случајност: 1. Случајни комбинации; 2. Од случајност до ред во сложувалките; 3. Дали е можна перфектна случајност?
Колумнистот на Quantamagazine нуди награда за најинтересно и најкреативно решение на овие задачи.
https://www.quantamagazine.org/the-puzzling-search-for-perfect-randomness-20190820/
Tри задачи во врска со перфектна случајност: 1. Случајни комбинации; 2. Од случајност до ред во сложувалките; 3. Дали е можна перфектна случајност?
Колумнистот на Quantamagazine нуди награда за најинтересно и најкреативно решение на овие задачи.
https://www.quantamagazine.org/the-puzzling-search-for-perfect-randomness-20190820/

19 август 2019, 15 образовни теории за учење - комплетен преглед (15 Learning Theories in Education - A Complete Summary)
За наставниците почетници, но и за оние поискусните. Теории на учење. Блумовата е само една од нив. Но, која да ја одберете и да ја применувате? Можеби најдобро е да ги земете најдобрите нешта од секоја од нив и да ги прилагодите на себе и своите ученици.
https://teacherofsci.com/learning-theories-in-education/
За наставниците почетници, но и за оние поискусните. Теории на учење. Блумовата е само една од нив. Но, која да ја одберете и да ја применувате? Можеби најдобро е да ги земете најдобрите нешта од секоја од нив и да ги прилагодите на себе и своите ученици.
https://teacherofsci.com/learning-theories-in-education/

3 јули 2019, Математика во минута: Hondt-ов метод (Maths in a minute: The d'Hondt method)
Моделот по кој се избираат пратениците во Европскиот парламент е пропорционален. Но, што се случува тогаш кога добиениот број на членови според овој модел не е цел број?
https://plus.maths.org/content/maths-minute-dhondt-method
Моделот по кој се избираат пратениците во Европскиот парламент е пропорционален. Но, што се случува тогаш кога добиениот број на членови според овој модел не е цел број?
https://plus.maths.org/content/maths-minute-dhondt-method

3 јули 2019, Математичарите конечно избраа нов претседател - Ѓорѓи Маркоски ќе го замени Малчески
Сојузот на математичарите има нов претседател, проф. д-р Ѓорѓи Маркоски, вонреден професор на Институтот за математика при ПМФ, Скопје и негов актуелен раководител. Честитки за изборот и успех во работата!
https://www.fakulteti.mk/news/03072019/matematicharite-konechno-izbraa-nov-pretsedatel---gjorgji-markoski-kje-go-zameni-malcheski
Сојузот на математичарите има нов претседател, проф. д-р Ѓорѓи Маркоски, вонреден професор на Институтот за математика при ПМФ, Скопје и негов актуелен раководител. Честитки за изборот и успех во работата!
https://www.fakulteti.mk/news/03072019/matematicharite-konechno-izbraa-nov-pretsedatel---gjorgji-markoski-kje-go-zameni-malcheski

3 јули 2019, Математички омнибус - Книга 5 и Книга 6
Со големо задоволство ве известуваме дека и последните две книги (Книга 5 и Книга 6) од научно-популарната едиција Математички омнибус се публикувани во целост. Кон електронските публикации може да пристапите преку страниците на книгите:
1. Научно-популарни трудови од Третиот семинар „Математика и примени“
http://im-pmf.weebly.com/matematicki-omnibus-kniga-5.html
2. Трудови за наставата по математика од Третиот семинар „Математика и примени“
http://im-pmf.weebly.com/matematicki-omnibus-kniga-6.html
Воедно ја користиме оваа можност да им се заблагодариме на авторите и рецензентите за одличната и несебична соработка при изработката на овие книги.
Од Уредниците на Математички омнибус и ПОИМ
Со големо задоволство ве известуваме дека и последните две книги (Книга 5 и Книга 6) од научно-популарната едиција Математички омнибус се публикувани во целост. Кон електронските публикации може да пристапите преку страниците на книгите:
1. Научно-популарни трудови од Третиот семинар „Математика и примени“
http://im-pmf.weebly.com/matematicki-omnibus-kniga-5.html
2. Трудови за наставата по математика од Третиот семинар „Математика и примени“
http://im-pmf.weebly.com/matematicki-omnibus-kniga-6.html
Воедно ја користиме оваа можност да им се заблагодариме на авторите и рецензентите за одличната и несебична соработка при изработката на овие книги.
Од Уредниците на Математички омнибус и ПОИМ

29 јуни 2019, Нинџа сложувалка (Puzzle Ninja Ninja)
За љубителите на загатки. Неколку предлози за летна гимнастика на умот со јапонски загатки - Puzzle Ninja.
https://link.springer.com/article/10.1007/s00283-018-9827-1
За љубителите на загатки. Неколку предлози за летна гимнастика на умот со јапонски загатки - Puzzle Ninja.
https://link.springer.com/article/10.1007/s00283-018-9827-1

29 јуни 2019, Научно истражување за ширењето на гласините во социјалните мрежи (Study explores how gossip spreads in social networks)
Математички модел на ширење на една информација на социјалните мрежи пред да стане факт во кој сите веруваат.
Вест: https://phys.org/news/2019-06-explores-gossip-social-networks.html
Изворен труд: https://arxiv.org/abs/1905.11204
Математички модел на ширење на една информација на социјалните мрежи пред да стане факт во кој сите веруваат.
Вест: https://phys.org/news/2019-06-explores-gossip-social-networks.html
Изворен труд: https://arxiv.org/abs/1905.11204

29 јуни 2019, Парадоксот на редоследот на операциите (The PEMDAS Paradox)
Тривијална задача со два различни оодговори од кои ниеден не е неточен. Или пак задача која нема точен одговор? Парадоксот 6/2(1+2).
https://plus.maths.org/content/pemdas-paradox
Тривијална задача со два различни оодговори од кои ниеден не е неточен. Или пак задача која нема точен одговор? Парадоксот 6/2(1+2).
https://plus.maths.org/content/pemdas-paradox

12 јуни 2019, Нема реакција од МОН цела година по заклучоците за образовните проблеми
Дел од заклучоците од Конференцијата за образование по природни науки и математика, одржана во март 2018 година на ПМФ, Скопје, срочени во посебен документ „Образованието по природни науки и математика во основните и средните училишта во Република Македонија – состојба и перспективи“ и испратени до МОН пред една година.
https://www.novamakedonija.com.mk/makedonija/нема-реакција-од-мон-по-цела-година-од-зак
Дел од заклучоците од Конференцијата за образование по природни науки и математика, одржана во март 2018 година на ПМФ, Скопје, срочени во посебен документ „Образованието по природни науки и математика во основните и средните училишта во Република Македонија – состојба и перспективи“ и испратени до МОН пред една година.
https://www.novamakedonija.com.mk/makedonija/нема-реакција-од-мон-по-цела-година-од-зак

6 јуни 2019, Наставниците ги евалуираат постигнувањата на учениците исто толку добро како и стандардизираните тестови.(Teachers predict pupil success just as well as exam scores)
New research from King's College London finds that teacher assessments are equally as reliable as standardised exams at predicting educational success.
https://phys.org/news/2019-05-teachers-pupil-success-exam-scores.html
New research from King's College London finds that teacher assessments are equally as reliable as standardised exams at predicting educational success.
https://phys.org/news/2019-05-teachers-pupil-success-exam-scores.html

4 јуни 2019, Конференција за образованието по математика, физика и сродни науки, 27-28 септември 2019
Покана за учество на Меѓународната конференција за образованието по математика, физика и сродни науки, ПМФ, Скопје, 27-28 септември 2019
http://im-pmf.weebly.com/konferencija-za-obrazovanieto-po-matematika-fizika-i-srodni-nauki-2019.html
Покана за учество на Меѓународната конференција за образованието по математика, физика и сродни науки, ПМФ, Скопје, 27-28 септември 2019
http://im-pmf.weebly.com/konferencija-za-obrazovanieto-po-matematika-fizika-i-srodni-nauki-2019.html

2 јуни 2019, Математика во една минута: Сиднејската опера (Maths in a minute: The Sydney Opera House)
Математиката во дизајнот на Сиднејската опера.
https://plus.maths.org/content/maths-minute-sydney-opera-house
Математиката во дизајнот на Сиднејската опера.
https://plus.maths.org/content/maths-minute-sydney-opera-house

30 мај 2019, Мистериозниот број 6174 (Mysterious 6174)
I want to let you in on one of our favorite mathematical mysteries... To get started, choose a four digit number where the digits are not all the same (that is not 1111, 2222,...). Then rearrange the digits to get the largest and smallest numbers these digits can make. Finally, subtract the smallest number from the largest to get a new number, and carry on repeating the operation for each new number... When we reach 6174 the process repeats itself, returning 6174 every time!
https://plus.maths.org/content/mysterious-number-6174-2
I want to let you in on one of our favorite mathematical mysteries... To get started, choose a four digit number where the digits are not all the same (that is not 1111, 2222,...). Then rearrange the digits to get the largest and smallest numbers these digits can make. Finally, subtract the smallest number from the largest to get a new number, and carry on repeating the operation for each new number... When we reach 6174 the process repeats itself, returning 6174 every time!
https://plus.maths.org/content/mysterious-number-6174-2

22 мај 2019, Поголемиот број Американци велат дека арапските броеви не треба да се учат во училиште (Most Americans say ‘Arabic numerals’ should not be taught in school, finds survey)
56% од испитаниците одговориле дека арапските броеви не треба да се учат во училиштата. А 15% од испитаниците немале некое посебно мислење.
https://www.independent.co.uk/news/arabic-numerals-survey-prejudice-bias-survey-research-civic-science-a8918256.html
56% од испитаниците одговориле дека арапските броеви не треба да се учат во училиштата. А 15% од испитаниците немале некое посебно мислење.
https://www.independent.co.uk/news/arabic-numerals-survey-prejudice-bias-survey-research-civic-science-a8918256.html

14 мај 2019, Пишување на броевите. За Роман Опалка броењето било живот (RUNNING THE NUMBERS For Roman Opalka, counting was living)
In 1965, while waiting in a cafe, Roman Opalka decided to paint time. He didn’t paint the counters of time — clocks and watches and calendars and such. He didn’t paint people waiting for the bus or racing to the finish line. Roman Opalka painted time itself. He called this project, his life’s work, “OPALKA 1965 / 1 — ∞.” The title might be read as this: (Roman) Opalka (the artist begins in) 1965 (painting numbers from) one to infinity.
https://thesmartset.com/article08191101/
In 1965, while waiting in a cafe, Roman Opalka decided to paint time. He didn’t paint the counters of time — clocks and watches and calendars and such. He didn’t paint people waiting for the bus or racing to the finish line. Roman Opalka painted time itself. He called this project, his life’s work, “OPALKA 1965 / 1 — ∞.” The title might be read as this: (Roman) Opalka (the artist begins in) 1965 (painting numbers from) one to infinity.
https://thesmartset.com/article08191101/

13 мај 2019, Четврти семинар „Математика и примени“, 13-14 декември 2019, ПМФ, Скопје
Важни датуми:
25 ноември 2019 - краен рок за поднесување апстракти.
30 ноември 2019 - краен рок за on-line регистрација и плаќање на котизација за учество на Семинарот.
13-14 декември 2019 - денови на одржување на Семинарот
Повеќе информации на:
http://im-pmf.weebly.com/cetvrti-seminar-matematika-i-primeni.html
Важни датуми:
25 ноември 2019 - краен рок за поднесување апстракти.
30 ноември 2019 - краен рок за on-line регистрација и плаќање на котизација за учество на Семинарот.
13-14 декември 2019 - денови на одржување на Семинарот
Повеќе информации на:
http://im-pmf.weebly.com/cetvrti-seminar-matematika-i-primeni.html

9 мај 2019, Добитникот на Филдсовиот медал за 2018 година Кочер Биркар (Fields Medal Winner 2018 Caucher Birkar)
Која е животната приказна и што претставува математиката за добитникот на Филдсовиот медал зА 2018 година, Кочер Биркар..
https://www.youtube.com/watch?v=KPTEkNZ4XCk
Која е животната приказна и што претставува математиката за добитникот на Филдсовиот медал зА 2018 година, Кочер Биркар..
https://www.youtube.com/watch?v=KPTEkNZ4XCk

7 мај 2019, Придобивки од учењето математика (The benefits of studying math)
Math is important, as it visually models and explains scientific phenomena that may be difficult to explain conceptually. No matter what subject you are majoring in, if you choose to do research, there will be some math involved. Some even appreciate math in a theoretical point of view. Math on its own provides beauty and simplicity in the complex world of education.
https://unewsonline.com/2019/05/06/the-benefits-of-studying-math/
Math is important, as it visually models and explains scientific phenomena that may be difficult to explain conceptually. No matter what subject you are majoring in, if you choose to do research, there will be some math involved. Some even appreciate math in a theoretical point of view. Math on its own provides beauty and simplicity in the complex world of education.
https://unewsonline.com/2019/05/06/the-benefits-of-studying-math/

25 април 2019, Книга 3 и Книга 4 од научно-популарната едиција Математички омнибус со трудови од Вториот семинар „Математика и примени“, 2017
Со големо задоволство ве известуваме дека од печат излегоа Книга 3 и Книга 4 од едицијата Математички омнибус со трудови од Вториот семинар „Математика и примени“ кој се одржа во декември 2017 година. И овој пат се планира примероци од книгите да бидат пратени до библиотеките на средните и некои од основните училишта во нашата држава. Кон електронските верзии на овие книги може да пристапите директно преку следните линкови:
http://im-pmf.weebly.com/matematicki-omnibus-kniga-3.html
http://im-pmf.weebly.com/matematicki-omnibus-kniga-4.html
Како што знаете, во тек е објавувањето на трудови од Третиот семинар „Математика и примени“ кој се одржа во декември 2018 година:
http://im-pmf.weebly.com/matematicki-omnibus-kniga-5.html
http://im-pmf.weebly.com/matematicki-omnibus-kniga-6.html
А оваа прилика ја користиме и да ви го најавиме Четвртиот семинар „Математика и примени“ кој ќе се одржи во декември 2019 година: http://im-pmf.weebly.com/cetvrti-seminar-matematika-i-primeni.html
Со големо задоволство ве известуваме дека од печат излегоа Книга 3 и Книга 4 од едицијата Математички омнибус со трудови од Вториот семинар „Математика и примени“ кој се одржа во декември 2017 година. И овој пат се планира примероци од книгите да бидат пратени до библиотеките на средните и некои од основните училишта во нашата држава. Кон електронските верзии на овие книги може да пристапите директно преку следните линкови:
http://im-pmf.weebly.com/matematicki-omnibus-kniga-3.html
http://im-pmf.weebly.com/matematicki-omnibus-kniga-4.html
Како што знаете, во тек е објавувањето на трудови од Третиот семинар „Математика и примени“ кој се одржа во декември 2018 година:
http://im-pmf.weebly.com/matematicki-omnibus-kniga-5.html
http://im-pmf.weebly.com/matematicki-omnibus-kniga-6.html
А оваа прилика ја користиме и да ви го најавиме Четвртиот семинар „Математика и примени“ кој ќе се одржи во декември 2019 година: http://im-pmf.weebly.com/cetvrti-seminar-matematika-i-primeni.html

19 април 2019, Неперфектното извршување на математички оптималата перцепција од страна на мозокот (The brain's imperfect execution of mathematically optimal perception)
Новина во истражувањата: Неперфектна примена на математичките принципи од страна на мозокот.
https://medicalxpress.com/news/2019-04-brain-imperfect-mathematically-optimal-perception.html
Новина во истражувањата: Неперфектна примена на математичките принципи од страна на мозокот.
https://medicalxpress.com/news/2019-04-brain-imperfect-mathematically-optimal-perception.html

18 април 2019, Една петтина од наставниците планираат да ја напуштат професијата во првите две години (Fifth of teachers plan to leave profession within two years)
Состојбата на наставниците во светот: Една петтина од наставниците планираат да ја напуштат професијата наставник во првите две години.
https://www.theguardian.com/education/2019/apr/16/fifth-of-teachers-plan-to-leave-profession-within-two-years
Состојбата на наставниците во светот: Една петтина од наставниците планираат да ја напуштат професијата наставник во првите две години.
https://www.theguardian.com/education/2019/apr/16/fifth-of-teachers-plan-to-leave-profession-within-two-years

18 април 2019, Зошто е толку посебно множествотона Менделброт? (What's so special about the Mandelbrot Set?)
Прекрасно видео за комплексните броеви, стабилноста и множеството на Манделброт. Бидете подготвени дека ќе го изгледате во еден здив!
https://www.youtube.com/watch?v=FFftmWSzgmk
Прекрасно видео за комплексните броеви, стабилноста и множеството на Манделброт. Бидете подготвени дека ќе го изгледате во еден здив!
https://www.youtube.com/watch?v=FFftmWSzgmk

16 април 2019, Ткаење на математичките принципи во индиски килим (Weaving Mathematical Principles Into Indian Carpets)
Првиот килим на светот исткаен на математички начин! За разлика од традиционалниот начин, при ткаењето на овој килим користена е едноставна формула. Ткајачите немале пред себе претходен дизајн кој треба да го копираат, нити пак знаеле како ќе изгледа килимот кој го ткаат. Тие едноставно следеле правило на ткаење и на крајот добиле килим со прекрасен дизајн.
https://www.newsclick.in/Indian-Carpets-Mathematics-Weaving
Првиот килим на светот исткаен на математички начин! За разлика од традиционалниот начин, при ткаењето на овој килим користена е едноставна формула. Ткајачите немале пред себе претходен дизајн кој треба да го копираат, нити пак знаеле како ќе изгледа килимот кој го ткаат. Тие едноставно следеле правило на ткаење и на крајот добиле килим со прекрасен дизајн.
https://www.newsclick.in/Indian-Carpets-Mathematics-Weaving

15 април 2019, На колку начини кружниците може да се пресекуваат? (How many ways can circles overlap?)
Интересно Numberphile видео за бројот на начини за пресекување на 2, 3, 4 итн. кружници. Интересни се добиените цртежи, но поинтересни се прашањата на кои сѐ уште не е најден одговор.
Видео: https://youtu.be/bRIL9kMJJSc
Интересно Numberphile видео за бројот на начини за пресекување на 2, 3, 4 итн. кружници. Интересни се добиените цртежи, но поинтересни се прашањата на кои сѐ уште не е најден одговор.
Видео: https://youtu.be/bRIL9kMJJSc

13 април 2019, Многуте и разновидни улоги на научникот (The many and diverse roles of a research scientist)
Да се биде добар научник денес, покрај занимавањето со науката, значи да се биде добар презентер, бизнисмен, перфекционист, писател. А за кај нас, додадете ја и наставната и апликативно-стручната дејност, кои секоја засебно си повлекуваат уште неколку професии.
https://www.nature.com/articles/d41586-019-01043-7
Да се биде добар научник денес, покрај занимавањето со науката, значи да се биде добар презентер, бизнисмен, перфекционист, писател. А за кај нас, додадете ја и наставната и апликативно-стручната дејност, кои секоја засебно си повлекуваат уште неколку професии.
https://www.nature.com/articles/d41586-019-01043-7

12 април 2019, Математичарите отктија перфектен начин за множење (Mathematicians Discover the Perfect Way to Multiply)
Пронајден е до сега најбрзиот метод за множење на два големи броја. Методот кој се изучува на училиште (множење на секоја цифра на едниот број со секоја цифра на другиот број) можеби е добар за помали броеви, но не и за поголеми, со повеќе цифри. Новиот метод претставува подобрување на техниката за множење предложена од рускиот математичат Anatoly Karatsuba уште во 1960 година.
Изворен труд: https://hal.archives-ouvertes.fr/hal-02070778/document
Статија:https://www.quantamagazine.org/mathematicians-discover-the-perfect-way-to-multiply-20190411/
Пронајден е до сега најбрзиот метод за множење на два големи броја. Методот кој се изучува на училиште (множење на секоја цифра на едниот број со секоја цифра на другиот број) можеби е добар за помали броеви, но не и за поголеми, со повеќе цифри. Новиот метод претставува подобрување на техниката за множење предложена од рускиот математичат Anatoly Karatsuba уште во 1960 година.
Изворен труд: https://hal.archives-ouvertes.fr/hal-02070778/document
Статија:https://www.quantamagazine.org/mathematicians-discover-the-perfect-way-to-multiply-20190411/

11 април 2019, Првата слика на црна дупка (First ever black hole image released)
Првата фотографија на црна дупка пристигна! Заслуги на меѓународниот тим научници предводен од Katie Bouman. Начинот на кој оваа фотографија е реконструирана, алгоритмот кој е користен при тоа, Katie го објаснува во нејзиното TED предавање кое може да го погледнете на следниот линк https://www.youtube.com/watch?v=BIvezCVcsYs
Статија: https://www.bbc.com/news/science-environment-47873592
Првата фотографија на црна дупка пристигна! Заслуги на меѓународниот тим научници предводен од Katie Bouman. Начинот на кој оваа фотографија е реконструирана, алгоритмот кој е користен при тоа, Katie го објаснува во нејзиното TED предавање кое може да го погледнете на следниот линк https://www.youtube.com/watch?v=BIvezCVcsYs
Статија: https://www.bbc.com/news/science-environment-47873592

27 март 2019, Наставник по математика и природни науки е добитник на Глобајната награда за наставници 2019 (Science and Maths teacher wins 2019 Global Teacher Prize)
Глобалната награда за наставници 2019 е доделена на Peter Tabichi, наставник по математика и природни науки, Кенија. За поздравување е неговата посветеност на професијата која ја одбрал, со оглед на условите за работа кои ги има.
https://www.teachermagazine.com.au/articles/science-and-maths-teacher-wins-2019-global-teacher-prize
Глобалната награда за наставници 2019 е доделена на Peter Tabichi, наставник по математика и природни науки, Кенија. За поздравување е неговата посветеност на професијата која ја одбрал, со оглед на условите за работа кои ги има.
https://www.teachermagazine.com.au/articles/science-and-maths-teacher-wins-2019-global-teacher-prize

20 март 2019, Пионерот на меурчињата од сапуница е првата жена која ја доби престижната награда за математика (Soap-bubble pioneer is first woman to win prestigious maths prize)
Најпрестижната награда од областа математиката која се доделува еднаш годишно, почнувајќи од 2003 година, Абеловата награда за високи достигнувања во областа на математииката, за прв пат е доделена на жена, prof. Karen Uhlenbeck за нејзините пионерски достигнувања во областа на геометриски парцијални диференцијални равенки. Честитки!
https://www.nature.com/articles/d41586-019-00932-1
Најпрестижната награда од областа математиката која се доделува еднаш годишно, почнувајќи од 2003 година, Абеловата награда за високи достигнувања во областа на математииката, за прв пат е доделена на жена, prof. Karen Uhlenbeck за нејзините пионерски достигнувања во областа на геометриски парцијални диференцијални равенки. Честитки!
https://www.nature.com/articles/d41586-019-00932-1

20 март 2019, Спасување на китовите со помош на Питагоротвата теорема (Saving whales using Pythagoras)
Една интересна примена на Питагоровата теорема.
https://plus.maths.org/content/saving-whales-using-pythagoras
Една интересна примена на Питагоровата теорема.
https://plus.maths.org/content/saving-whales-using-pythagoras

14 март 2019, Го славиме денот на бројот пи со нов рекорд (Celebrating pi day with a new record)
Токму на време. Нов светски рекорд во пресметувањето на цифрите на бројот пи. Пресметани се првите 31 билион цифри.
https://plus.maths.org/content/celebrating-pi-day-new-record
Токму на време. Нов светски рекорд во пресметувањето на цифрите на бројот пи. Пресметани се првите 31 билион цифри.
https://plus.maths.org/content/celebrating-pi-day-new-record

14 март 2019, Во септември 60 ученици ќе учат во новата математичко-информатичка гимназија! Наставни програми ина, ликација нема
Според МОН, можен почеток на математичко-информатичката гимназија од септември.
https://www.fakulteti.mk/news/14032019/vo-septemvri-60-uchenici-kje-uchat-vo-novata-matematichko-informatichka-gimnazija-nastavni-programi-ima-lokacija-nema
Според МОН, можен почеток на математичко-информатичката гимназија од септември.
https://www.fakulteti.mk/news/14032019/vo-septemvri-60-uchenici-kje-uchat-vo-novata-matematichko-informatichka-gimnazija-nastavni-programi-ima-lokacija-nema

10 март 2019, Нов рекорд: Јапонка е најстарата личност во светот
"Таа станува во 6 часот и се занимава со математика."
https://kajgana.com/nov-rekord-japonka-e-najstarata-lichnost-vo-svetot
"Таа станува во 6 часот и се занимава со математика."
https://kajgana.com/nov-rekord-japonka-e-najstarata-lichnost-vo-svetot

8 март 2019, Годината кога жените добиле право на глас во секоја земја (The year women became eligible to vote in each country)
Во чест на меѓународниот ден на жената, податоци за анализа: години кога жените добиле право да гласаат во секоја од земјите во светот.
https://matadornetwork.com/read/year-women-became-eligible-vote-country/
Во чест на меѓународниот ден на жената, податоци за анализа: години кога жените добиле право да гласаат во секоја од земјите во светот.
https://matadornetwork.com/read/year-women-became-eligible-vote-country/

6 март 2019, Тестирање талентираност кај деца
Тестирање на таленти кај деца од 7-18 години. Повеќе информации на страницата за овој настан.
https://www.facebook.com/events/244090269869127/
Тестирање на таленти кај деца од 7-18 години. Повеќе информации на страницата за овој настан.
https://www.facebook.com/events/244090269869127/

1 март 2019, Македонија има многу надарени и талентирани деца, но системот не знае да ги препознае
„Многумина од нив денес се извонредни хемичари, физичари, математичари, лекари, информатички и електроинженери, научници. Родени се во Македонија, а работат во странство. Дел од нив затоа што Македонија едноставно нема капацитет да ги задоволи нивните интелектуални капацитети, но многумина затоа што не добиле шанса да останат тука.“
https://www.fakulteti.mk/news/01032019/makedonija-ima-mnogu-nadareni-i-talentirani-deca-no-sistemot-ne-znae-da-gi-prepoznae
„Многумина од нив денес се извонредни хемичари, физичари, математичари, лекари, информатички и електроинженери, научници. Родени се во Македонија, а работат во странство. Дел од нив затоа што Македонија едноставно нема капацитет да ги задоволи нивните интелектуални капацитети, но многумина затоа што не добиле шанса да останат тука.“
https://www.fakulteti.mk/news/01032019/makedonija-ima-mnogu-nadareni-i-talentirani-deca-no-sistemot-ne-znae-da-gi-prepoznae

16 февруари 2019, Виното може да го стимулира мозокот повеќе од математиката, вели неврологијата (Wine tasting can work the brain more than math, according to neuroscience)
Станува збор за моментот на пробување на виното. Треба за провериме!
https://www.nbcnews.com/better/pop-culture/wine-tasting-can-work-brain-more-math-according-neuroscience-ncna907131?
Станува збор за моментот на пробување на виното. Треба за провериме!
https://www.nbcnews.com/better/pop-culture/wine-tasting-can-work-brain-more-math-according-neuroscience-ncna907131?

16 февруари 2019, Роботите стануваат учители. Но, тие ли ќе ја формираат оценката? (Robots are becoming classroom tutors. But will they make the grade?)
Роботите за едукација имаат потенцијал за помагање на децата во училницата или дома, но истражувачите сѐ уште се обидуваат да одредат како овие роботи треба да се однесуваат.
https://www.sciencenews.org/article/robots-are-becoming-classroom-tutors-will-they-make-grade?
Роботите за едукација имаат потенцијал за помагање на децата во училницата или дома, но истражувачите сѐ уште се обидуваат да одредат како овие роботи треба да се однесуваат.
https://www.sciencenews.org/article/robots-are-becoming-classroom-tutors-will-they-make-grade?

1 февруари 2019, Зошто писателите треба да учат математика (Why Writers Should Learn Math)
Тоа што е балетот за фудбалерите, тоа е математиката за писателите. Писателите кои биле познавачи на напредните математички концепти (Lewis Carroll, Thomas Pynchon, David Foster Wallace) се едни од најиновативните и најкреативните писатели при составувањето на речениците и приказната во нивните дела. Најдобрите дела на Хемингвеј ја поседуваат математичката комплексност на фракталите, додека пак поетите мора да внимаваат на нумеричките квалитети на зборовите и обликот на поетската творба, а не само на нејзината содржина.
https://www.newyorker.com/books/page-turner/why-writers-should-learn-math
Тоа што е балетот за фудбалерите, тоа е математиката за писателите. Писателите кои биле познавачи на напредните математички концепти (Lewis Carroll, Thomas Pynchon, David Foster Wallace) се едни од најиновативните и најкреативните писатели при составувањето на речениците и приказната во нивните дела. Најдобрите дела на Хемингвеј ја поседуваат математичката комплексност на фракталите, додека пак поетите мора да внимаваат на нумеричките квалитети на зборовите и обликот на поетската творба, а не само на нејзината содржина.
https://www.newyorker.com/books/page-turner/why-writers-should-learn-math

11 јануари 2019, Кој ги чита блоговите за наука? (Who Reads Science Blogs?)
ПОИМ - Портал на Институтот за математика
Published by Irena Stojkovska · January 11 at 11:21 AM ·
Нема простор за оспорување на важноста на научните блогови. Тие едуцираат, забавуваат, влијаат во зголемување на довербата во науката и научниците, помагаат при донесување на информативно поддржани одлуки. Но, кој се ги чита научните блогови? Откријте во која група на читатели на научните блогови спаѓате вие.
https://www.americanscientist.org/blog/macroscope/who-reads-science-blogs
ПОИМ - Портал на Институтот за математика
Published by Irena Stojkovska · January 11 at 11:21 AM ·
Нема простор за оспорување на важноста на научните блогови. Тие едуцираат, забавуваат, влијаат во зголемување на довербата во науката и научниците, помагаат при донесување на информативно поддржани одлуки. Но, кој се ги чита научните блогови? Откријте во која група на читатели на научните блогови спаѓате вие.
https://www.americanscientist.org/blog/macroscope/who-reads-science-blogs

9 јануари 2019, Еве што научниците пребарувале во 2018: AI е горе, стресот е долу (Here’s what scientists searched for in 2018: AI is up, stress is down)
И во 2018 година најпребаруван поим во научната база Scopus бил поимот „рак“ (cancer). Останатите по редослед се blockchain (растечка листа на записи која се користи во криптографијата, а се применува при трансакции на криптовалути како биткоинот), big data (огромна количина на податоци), вештачка интелегенција, срцев удар, образование, маркетинг, климатски промени, срце, Industry 4.0 (термин поврзан со четвртата индустриска револуција која вклучува автоматизација и размена на податоци при производствените технологии). Ова се десетте наипребарувани научни термини кои или покажуваат на кои се најпопуларните полиња на истражување или кои поими се нејасни па научниците ги пребаруваат за да дознаат што се.
Од друга страна, математичките (едноставни) формули биле најпребаруваните научни поими на Google во текот на 2018 година. На прво место е формулата за плоштина на круг, на трето место плоштина на триаголник, на четврто место периметар на круг, на петто место волумен на цилиндар, на десето место е Питагоровата теорема. Пребарувањето на математичките формули било константно во текот на годината, освен во летните месеци.
https://www.nature.com/articles/d41586-018-07879-9?sf205596006=1
И во 2018 година најпребаруван поим во научната база Scopus бил поимот „рак“ (cancer). Останатите по редослед се blockchain (растечка листа на записи која се користи во криптографијата, а се применува при трансакции на криптовалути како биткоинот), big data (огромна количина на податоци), вештачка интелегенција, срцев удар, образование, маркетинг, климатски промени, срце, Industry 4.0 (термин поврзан со четвртата индустриска револуција која вклучува автоматизација и размена на податоци при производствените технологии). Ова се десетте наипребарувани научни термини кои или покажуваат на кои се најпопуларните полиња на истражување или кои поими се нејасни па научниците ги пребаруваат за да дознаат што се.
Од друга страна, математичките (едноставни) формули биле најпребаруваните научни поими на Google во текот на 2018 година. На прво место е формулата за плоштина на круг, на трето место плоштина на триаголник, на четврто место периметар на круг, на петто место волумен на цилиндар, на десето место е Питагоровата теорема. Пребарувањето на математичките формули било константно во текот на годината, освен во летните месеци.
https://www.nature.com/articles/d41586-018-07879-9?sf205596006=1

9 јануари 2019, Истражувањата го објаснуваат отпорот кон вакцинирањето (Research explains public resistance to vaccination)
Зошто е тешко да се зголеми бројот на луѓе кои се вакцинираат? Зошто и како отпорот кон вакцинирањето сѐ уште постои и покрај тоа што болестите кои мислевме дека се искоренети се враќаат? Објаснувањето лежи во феноменот познат како hysteresis (слоб. прев. историска зависност) т.е. зависност на состојбата на системот од неговата историја. Оваа појава е присутна во термодинамиката, потоа кај магнетните полиња, се среќава во биолошките системи, во екомонијата (кога стапката на невработеност останува висока и покрај растот на економијата), и го контролира несаканото често менување на состојбите на еден систем. Од математичка гледна точка системите со историска зависност се нелинеарни и претставуваат предизвик да се измоделираат. Доволно е еднаш луѓето да се посомневаат во безбедноста и ефикасноста на вакцините (при што настанува промена на состојбата на системот), потоа тешко е повторно да ги остават зад себе сомневањата (т.е. системо да се врати во претходната состојба). Моделирањето на овој феномен дава предвидувања на идните ставови на луѓето кон вакцинирањето. При идеални услови може да се очекува довербата кон вакцините да се врати за една година, меѓутоа реалноста е далеку од идеална.
https://phys.org/news/2019-01-resistance-vaccination.html
Зошто е тешко да се зголеми бројот на луѓе кои се вакцинираат? Зошто и како отпорот кон вакцинирањето сѐ уште постои и покрај тоа што болестите кои мислевме дека се искоренети се враќаат? Објаснувањето лежи во феноменот познат како hysteresis (слоб. прев. историска зависност) т.е. зависност на состојбата на системот од неговата историја. Оваа појава е присутна во термодинамиката, потоа кај магнетните полиња, се среќава во биолошките системи, во екомонијата (кога стапката на невработеност останува висока и покрај растот на економијата), и го контролира несаканото често менување на состојбите на еден систем. Од математичка гледна точка системите со историска зависност се нелинеарни и претставуваат предизвик да се измоделираат. Доволно е еднаш луѓето да се посомневаат во безбедноста и ефикасноста на вакцините (при што настанува промена на состојбата на системот), потоа тешко е повторно да ги остават зад себе сомневањата (т.е. системо да се врати во претходната состојба). Моделирањето на овој феномен дава предвидувања на идните ставови на луѓето кон вакцинирањето. При идеални услови може да се очекува довербата кон вакцините да се врати за една година, меѓутоа реалноста е далеку од идеална.
https://phys.org/news/2019-01-resistance-vaccination.html

6 јануари 2019, Математиката е чувство кое не сте знаеле дека го имате (Mathematics is the sense you never knew you had)
„Ја сакам математиката!“ - Изговорете ја оваа реченица на некоја забава и потоа бидете подготвени да ја поминете забавата со еден еден пијалок во рака во некој агол од просторијата. Меѓутоа, секој од нас го поседува чувството за математика, само не секој е свесен за тоа.
https://www.youtube.com/watch?v=PXwStduNw14
„Ја сакам математиката!“ - Изговорете ја оваа реченица на некоја забава и потоа бидете подготвени да ја поминете забавата со еден еден пијалок во рака во некој агол од просторијата. Меѓутоа, секој од нас го поседува чувството за математика, само не секој е свесен за тоа.
https://www.youtube.com/watch?v=PXwStduNw14

2 јануари 2019, Нов рекорден прост број од GIMPS (GIMPS sets new prime record)
Ако се сеќавате 2018 година ја започнавме со новооткриен најголем познат прост број. Историјата се повторува. И 2019 година повторно ја стартуваме со нов прост број.
https://plus.maths.org/content/gimps-sets-new-prime-record
Ако се сеќавате 2018 година ја започнавме со новооткриен најголем познат прост број. Историјата се повторува. И 2019 година повторно ја стартуваме со нов прост број.
https://plus.maths.org/content/gimps-sets-new-prime-record

28 декември 2018, За што (побогу) служи студирањето?
За вистинската (малку подзаборавена) моќ на универзитетите и студирањето. Добро е да се потсетиме.
https://off.net.mk/bookbox/za-shto-pobogu-sluzhi-studiranjeto?
За вистинската (малку подзаборавена) моќ на универзитетите и студирањето. Добро е да се потсетиме.
https://off.net.mk/bookbox/za-shto-pobogu-sluzhi-studiranjeto?